Hayatlarımız tercihlerimizden oluşmaktadır. Her bir tercih bizleri farklı bir yola götürür. Sağlıklı beslenme de bir tercih meselesidir. İnsan yaptığı seçimlerin sonuçlarını ilerleyen zamanlarda görecektir. Bize verilen en büyük nimetlerden biri sağlıktır. Emanetçisi olduğumuz vücudumuzu, sağlığımızı korumak ve iyileştirmek bizlerin asli vazifesidir. Anlık hevesler ve tatminler uğruna sağlığımızı tehlikeye atmamalıyız.
Bu süreç anne karnından başlayıp ölene kadar devam edecek bir zamanı kapsadığından süreklilik önemli bir unsurdur. Sağlıklı olmayı takıntı haline getirmek de doğru değildir. İnsanın her zaman kendini değiştirdiği ve geliştireceği bir yol olduğu unutulmamalıdır.
Önceki yazılarımda hep belirttiğim gibi bizler makine değiliz ve sayılar bizleri ifade etmiyor. Çevresinden, içinde bulunduğu durumlardan sürekli etkilenen duygusal varlıklarız. Her birimizin belirli kalıplara kendini sokmaya çalışması aslında kendine yapacağı büyük bir zarardır. Yaşa, cinsiyete, boya göre “ideal aralıklar” değişmektedir. İdeal “sayı” yerine “aralık” bilinci bizleri daha motive edecektir. Şimdi biraz sizlere kendimiz için yapabileceğimiz bazı doğru tercihlerden bahsetmek istiyorum.
Ekmeğin doğru cinsi seçildiği takdirde vücut için faydalı ana karbonhidrat kaynağımızdır. Beyaz ekmek yerine tam tahıllı, kepekli, ekşi maya, ata tohumların unlarından yapılmış olan tahıl içeriği yüksek ekmekleri yemeliyiz. B grubu vitaminler ve mineraller bakımından zengindir. Posa içeriğinden dolayı uzun süre tokluk sağlar, bağırsaklar için faydalıdır.
Pirinç yerine bulgur, makarna yerine tahıllı makarnalar beslenmeye eklenmelidir. Sıcak tüketimleri kan şekerini daha da hızlı yükselteceğinden biraz soğuduktan sonra servis edilmesine özen gösterilmelidir. Bu durum genel olarak karbonhidratlar için geçerlidir. Sıcak patates, sıcak hamur işleri de buna dahildir.
Yağlı peynirlerden olan tulum, kaşar vb. yerine daha az yağlı yarım yağlı beyaz peynirleri tüketerek gizli yağ alımının önüne geçilmiş olacaktır. Kalori dengesini korumada önemli bir faktördür. Süt ve süt ürünlerinin geneli için aynı öneride bulunabilirim. Hazır yoğurtlar yerine kendimizin yaptığı yoğurtları tüketmek önemlidir. Çünkü hazır yoğurtlarda bulunan koruyucular, kıvam arttırıcılar ve birçok katkı maddesi sağlığımız için tehdit oluşturmaktadır.
Meyve/sebze suları yerine kendilerini yemek doğru tercihlerin bir diğeridir. Her ne kadar evde kendimiz taze hazırlasak da o suları hazırlamak için birden fazla miktarda meyve veya sebze gerekecektir. Bu da bir anda iki, üç yada daha fazla porsiyon alımına bizleri götürecektir. Ayrıca glisemik indeksinin yüksekliğinden kan şekerini hızlı yükseltip hızlı düşürecektir. Posalarından ayrılan meyve ve sebzelerin bağırsakta durma süresi de azalmaktadır. Dolayısıyla tokluk azalmaktadır. Kuru veya taze meyve ve sebzeleri olduğu şekilde kullanmak doğrusu olacaktır.
Her besini mevsiminde tüketmemiz bir diğer kuraldır. Mümkün olduğu sürece organik ve taze gıdaların mutfağa girmesi sağlanmalıdır. Hormon ve tarım ilaçlarından ne kadar az vücudumuza giriş olursa o kadar bizler için iyidir.
Pişirme teknikleri vitamin ve mineral kayıpları için önemli bir tehdittir. Fırın, ızgara ve tencere yemekleri tüketilmelidir. Kızartmalardan uzak durulmalıdır. Zeytinyağı yemeklerde kullanılmalı. Tereyağı olabildiğince azaltılmalıdır. Kalp ve damar sağlığı için sağlıklı yağlar tercih edilmelidir.
Tüm bunların yanında su tüketimine dikkat etmek; uyku düzenini oluşturmak; olabildiğince stresten uzak kalmak; fiziksel aktiviteyi düzenli olarak hayata katmak; hamur işleri, paketli gıdalar, sigara, alkol, hazır içecekler tüketmemek; dengeyi yaşamın her alanına yerleştirmek yapabileceğimiz doğru tercihlerden bir kısmıdır.
DİYETİSYEN AYŞENUR RABİA ÖNEN / AVRUPAPRESS
News
