Değer Kaybı; meydana gelen kaza nedeniyle araçta oluşan piyasa rayiç değer düşüklüğüne denir. Değer kaybı tazminatı ülkemizde trafik kazalarının yoğunluğu nedeniyle önemli bir tazminat türüdür. Türk Ticaret Kanununun 1409. Maddesine göre kusurlu olan tarafın trafik sigortası değer kaybını telafi etmekle yükümlüdür.
Değer kaybı tazminatı talebe bağlıdır. Sigorta şirketleri, talep olmadığı takdirde değer kaybı bedelini size ödemeyecektir.
Değer Kaybı Tazminatı Kimden İstenir?
Karşı tarafın zorunlu mali sorumluluk poliçesinden (Trafik Sigortası)
Araç maliki
Araç sürücüsü
Karayolları Trafik Kanunun 85. Maddesine göre; değer kaybı tazminatından; sigorta, araç maliki ve araç sürücüsü üçü birlikte müteselsilen sorumludurlar.
Değer Kaybı Tazminatı İstenemeyecek Haller Nelerdir?
Değer kaybı istenebilmesi için aracın ikinci el piyasasına düşmüş olması gerekir. Sıfır araçlarda değer kaybı istenemez.
1. Araç değer kaybı taleplerinde, kazanın çift taraflı olması gerekmektedir. Tek taraflı yapılan kazada %100 kusurlu olan taraf sizseniz değer kaybı tazminatı istenemez.
2. Hurda araçlarda değer kaybı istenemez.
3. Perte uğrayan tam hasarlı araçlarda değer kaybı oluşmaz.
4. Tekerlekli/paletli ve zırhı toplumsal müdahale araçları, belediye otobüsleri, yol süpürme araçları, itfaiye araçlarında değer kaybı
istenemez.
5. Yabancı plakalı araçların Türkiye’de karıştığı kazalarda yabancı plakalı araçların hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri istenemez.
6. Bir araç birden fazla kazaya karışması halinde aynı yer tekrardan zarar gördüyse değer kaybı oluşmaz.
Değer Kaybı Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
Değer kaybı talep edilmesi halinde tespiti, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlardaki esaslara göre sigorta eksperleri tarafından hesaplama yapılır.
Araç değer kaybı hesaplaması yaparken aracın üretim yılı, kilometresi, hasar geçmişi, hasarların niteliği, aracın markası, modeli, aracın kazadan önceki piyasa değeri, kazadan sonraki piyasa rayici, hasar gören parça sayısı, aracın ticari mi hususi mi olduğu, aracın kullanılmışlık düzeyi, aracın uğradığı hasar boyutu gibi değişkenler tazminat miktarını etkilemektedir.
Değer Kaybı Kasko’dan İstenir mi?
Değer kaybı, kaskodan istenemez. Değer kaybı asıl olarak karşı tarafın zorunlu mali sorumluluk poliçesinden teminat miktarı kadar istenir. Ancak üst limiti aşan değer kaybı talepleri için kaskoya gidilebilir.
Değer Kaybı Ne Zaman İstenebilir?
Haksız fiilin olduğu tarih yani trafik kaza tarihinden itibaren 2 yıl içinde istenebilir. Ancak ölümlü veya yaralamah trafik kazalarında ise ceza zamanaşımı uygulanır. Değer kaybını, aracı yeni satın almış kişi de eğer zamanaşımı süresi dolmamışsa isteyebilmektedir.
Değer Kaybı Talep Ederken İstenecek Belgeler?
Değer kaybı talepleriniz için karşı tarafın zorunlu trafik sigortasına başvurmanız gerekir.
Sigortanın istediği belgeler:
-Trafik kaza tutanağı
-İfade, görgü tespit tutanağı
-Araç ruhsatı (mağdur araca ait)
-Varsa hasarlı araç resimleri
-Mağdur araç sahibine/zarar gören üçüncü şahsa ait banka hesap bilgileri (banka-şube adı-Iban numarası)
-Değer kaybı talep beyanı 2/3
-Maddi hasara ilişkin ekspertiz yapıldıysa eksper raporu
Yukarıda yer alan gerekli tüm belgeler ile sigortaya başvurulduktan sonra sekiz iş günü içinde değer kaybı tazminatı hak sahibine ödenir.
Ya da sigortaya başvuru tarihinden itibaren en geç on beş gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi kısmen veya tamamen karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde ya da tazminat tutarında anlaşma sağlanamadığı hallerde sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentenin bulunduğu yer mahkemelerinde, kazanın meydana geldiği yer mahkemesinde ya da zarar görenin ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinde dava açılabileceği gibi uyuşmazlığın çözümü için Sigorta Tahkim Komisyonuna da başvurulabilir.
Ancak belirtmek isteriz ki sigortaya başvurmadan dava veya tahkim yoluna gidilemez.
Genel yargıda davaların uzun sürmesi nedeniyle dava yolu yerine sigorta tahkim komisyonuna başvurulmasını tavsiye ediyoruz. Sigorta tahkimde değer kaybı talepleriniz için kısmi veya belirsiz alacak olarak isteyebilirsiniz. Sigorta tahkim komisyonu 4 ay gibi kısa bir sürede uyuşmazlığı çözümlemektedir. Sigorta hakem heyetinde kararlar, ilam mahiyetinde belge sayıldığından kararların icrası için ilamlı icraya başvurabilirsiniz.
AVUKAT Ceren Yanık / AVRUPAPRESS