New York City tarihi bir eşikten geçti. Sadece 34 yaşında olan Zohran Mamdani, Amerika’nın en büyük metropolünün yeni belediye başkanı seçildi. Böylece New York tarihinde ilk kez bir Müslüman bu göreve geldi. Aynı zamanda son yüzyılın en genç belediye başkanlarından biri oldu.
18 Ekim 1991’de Uganda’nın başkenti Kampala’da doğan Mamdani, Güney Asya kökenli, Doğu Afrika diasporasına mensup bir aileden geliyor. Babası dünyaca ünlü siyaset bilimci ve tarihçi Mahmood Mamdani, annesi akademisyen Mariam Pirbhai. Çocukluğunun bir kısmını Güney Afrika’da geçirdikten sonra ailesiyle birlikte New York’un Queens bölgesine taşındı.
Mamdani, kimliğinden güç alan, sosyal adalet ve kamusal hizmet vurgusunu birleştiren, kendine güvenen yeni bir kuşağın temsilcisi. Onun yükselişi, Amerika’nın değişen siyasi ve kültürel ikliminin işareti olarak görülüyor.
⸻
Saha tecrübesiyle şekillenen bir yolculuk
Queens’te büyüyen Mamdani, Bronx High School of Science’ın ardından Maine’deki Bowdoin College’da Afrika Çalışmaları bölümü mezunu oldu (2014). Politikadan önce konut danışmanı olarak çalıştı ve mahalle örgütlenmelerinde aktif rol aldı.
2021’de New York Eyalet Meclisi’ne seçildi (36. Bölge: Astoria ve Long Island City). Demokratik Sosyalistler hareketinin önde gelen isimlerinden biri olarak biliniyor ve Bernie Sanders ile Alexandria Ocasio-Cortez gibi figürlerin desteğini aldı.
2025’te Demokrat Parti ön seçimlerinde Andrew Cuomo’yu yenerek aday oldu ve genel seçimi kazanarak New York Belediye Başkanı seçildi. Böylece Amerikan solunun yükselen simalarından biri haline geldi.
⸻
Üç temel alanda dönüşüm vizyonu: Konut, ulaşım, güvenlik
Konut politikası
• Tüm kiralık stabil konutlarda kira dondurma
• 10 yılda 200.000 uygun fiyatlı konut inşası
• Sorunlu ev sahiplerine karşı belediyeye müdahale yetkisi
• Ulaşım merkezlerinde yoğunluk artışı ve otopark zorunluluğunun kaldırılması
Hedef: Kira krizini hafifletmek, dar gelirli ve orta sınıfı şehirde tutmak, kiracıyı koruyan bir model oluşturmak. Zorluk: Bu ölçekte bir programın finansmanı ve uygulanması.
⸻
Ulaşım
• New York genelinde otobüslerin ücretsiz olması
• Ayrılmış otobüs şeritleri ve öncelikli sinyalizasyon sistemlerinin genişletilmesi
• Ulaşımın sosyal eşitlik aracı haline gelmesi
Hedef: Şehir içi ulaşım maliyetini düşürmek, kamu ulaşımını güçlendirmek, trafik ve kirlenmeyi azaltmak. Zorluk: MTA ile koordinasyon ve ciddi finansman ihtiyacı.
⸻
Kamu güvenliği ve toplum desteği
• Toplum Güvenliği Departmanı kurulması
• 100 metro istasyonunda ruh sağlığı ve kriz müdahale ekipleri
• Silahlı şiddet ve nefret suçlarıyla mücadelede kaynak artışı
• Polisin sosyal krizlere değil, ciddi suçlara odaklanması
Hedef: Ceza odaklı model yerine sosyal ve önleyici güvenlik yaklaşımı geliştirmek. Zorluk: Bu modeli New York gibi karmaşık bir şehirde ölçeklendirmek.
⸻
Sembol siyaset değil, yapısal mesaj
Mamdani’nin seçilmesi şu anlamlara geliyor:
• Amerika’nın en büyük şehrinde kuşak değişimi
• Çok kültürlü, diasporik ve ilerici bir liderlik modeli
• Kent yönetiminde eşitlik, erişilebilirlik ve kamu hizmeti vizyonu
O, göç hikâyelerinin, büyük şehir kimliğinin ve milenyum kuşağının kesişiminde duruyor.
New York uzun zamandır dünyayı yansıtan bir şehir olarak görülüyor. Şimdi ise dünyanın büyük kentleri için yeni bir yönetim modelini test eden laboratuvar konumunda.
⸻
Zorluk büyük, beklenti daha da büyük
Konut krizi, yaşam maliyetleri, toplu taşıma, güvenlik ve sosyal kırılganlıklar New York’un en acil başlıkları. Mamdani hem sembolik hem de pratik bir sorumluluğu üstleniyor.
Başarırsa, şehir dünyaya yeni bir sosyal belediyecilik modeli sunacak. Başaramazsa, bu vizyon birçok ülkede siyasi tartışmaların hedefi olacak.
New York cesur bir tercihte bulundu. Şimdi gözler bu tercihin somut değişime dönüşüp dönüşmeyeceğinde.
Kadir Duran / AVRUPAPRESS
News
